Crowdfunding – finansowanie społecznościowe od podstaw
26 listopada 2019Finansowanie społecznościowe
10 stycznia 2020CROWD REAL ESTATE
Crowdfunding nieruchomości
Co to jest crowdfunding nieruchomościowy?
W ramach kampanii crowdfundingowych możliwe jest pozyskiwanie środków na realizację dowolnego celu prawnie dozwolonego. Dla przykładu, podmiot poszukujący finansowania może przeznaczyć zebrane środki na dalszy rozwój spółki, wypuszczenie na rynek nowego produktu czy rozszerzenie oferty o nieszablonowe usługi. W ostatnim czasie najszybciej rozwijającym się segmentem crowdfundingu jest jednak crowdfunding nieruchomościowy (Real Estate Crowdfunding, RECF), czyli zbiorowe inwestowanie w projekty deweloperskie za pomocą platform internetowych. Globalny rynek RECF w 2018 r. wyceniany był na ponad 107 miliardów dolarów – a jego wartość zwiększa się z roku na rok1.Tradycyjnie przyjmuje się, że inwestowanie w nieruchomości przeznaczone jest raczej dla inwestorów dysponujących dużym kapitałem. Popularyzacja crowdfundungu nieruchomościowego obniża próg wejścia i pozwala zaangażować środki nawet początkującym, drobnym inwestorom. RECF jest metodą zorientowaną również na finansowanie realizacji niewielkich projektów np. domów jednorodzinnych, czy lokali użytkowych o małej powierzchni. Co więcej, inwestycja w ramach crowdfundingu nieruchomościowego niekoniecznie polegać musi na nabyciu nieruchomości czy udziału w nieruchomości,
lecz może też m.in. przybrać formę:
- crowdfundingu udziałowego, w którym finansujący w zamian za wpłaty nabywają prawa udziałowe w spółce dewelopera;
- crowdfundingu pożyczkowego, w którym finansujący udzielają deweloperowi pożyczki na realizację określonej inwestycji nieruchomościowej.
Specyfika funkcjonowania podmiotów poszukujących finansowania w ramach crowdfundingu nieruchomościowego jest bardzo zróżnicowana. Uczestnicy zbiórek mogą na przykład inwestować środki w celu nabycia, wybudowania czy wyremontowania określonej nieruchomości. Popularne jest także nabywanie praw udziałowych w spółce celowej, która realizuje określoną inwestycję deweloperską. Źródłem potencjalnego zysku z inwestycji może być czynsz najmu nieruchomości, kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, dywidenda wypłacana wspólnikom lub akcjonariuszom spółki lub oprocentowanie kwoty pożyczki.
Rynek crowdfundingu nieruchomościowego
Finansowanie nieruchomości może być teoretycznie realizowane w ramach uniwersalnych platform crowdfundingowych. Coraz częściej pojawiają się jednak wyspecjalizowane serwisy dedykowane wyłącznie RECF. Co prawda crowdfunding nieruchomościowy wciąż stanowi relatywnie niewielki ułamek ogólnego segmentu rynkowego crowdfundingu (ok. 1/6), nie ma natomiast wątpliwości że tempo jego rozwoju jest ogromne. Szacuje się, że obecnie na całym świecie funkcjonuje ok. 800 tego typu podmiotów – co w porównaniu do wyniku z 2014 r. (60) stanowi istotny wzrost. Największą popularnością cieszy się model pożyczkowy - ok. 24% wszystkich podmiotów2.Niekwestionowanym liderem na rynku w tym obszarze są Stany Zjednoczone. Analizy wskazują, że prawie 70% ogólnego kapitału RECF uzyskano dzięki platformom mającym swoją siedzibę w USA. Inne wiodące kraje w tym segmencie to Wielka Brytania, Chiny i Australia. Powyższe nie oznacza bynajmniej, że rynek crowdfundingu nieruchomościowego nie rozwija się w Europie kontynentalnej – ich udział ma natomiast jak na razie marginalne znaczenie dla globalnej wartości3. W Polsce funkcjonowanie tego typu podmiotów stanowi pewne novum, jednak w Niemczech, Francji czy Estonii z powodzeniem zyskują coraz większą liczbę użytkowników.
Zalety crowdfundingu nieruchomościowego:
- inwestorzy nie są ograniczeni wyłącznie do jednego projektu, mogą dywersyfikować swoje inwestycje angażując mniejszy kapitał w większą liczbę projektów (ograniczając ryzyko niepowodzenia inwestycji);
- zmniejszenie progu wejścia w inwestycję, otwarcie rynku dla mniejszych inwestorów;
- zebranie przez dewelopera środków na realizację projektu staje się szybsze i mniej kosztowne w porównaniu do tradycyjnych metod poszukiwania kapitału;
- korzystanie z platform crowdfundingowych jest zwykle bardzo intuicyjne i dogodne dla inwestora, całość odbywa się zwykle nawet bez konieczności wychodzenia z domu;
- prowadzenie kampanii crowdfundingowej pozwala dotrzeć do szerszego grona potencjalnych inwestorów.
Crowdfunding nieruchomościowy – nie tylko zalety
Warto natomiast pamiętać, że mimo iż inwestycje w nieruchomości zwykle przedstawiane są jako stabilna i bezpieczna metoda pomnażania kapitału nie można w tej sytuacji wykluczyć ryzyka niepowodzenia i utraty – nawet i całości – zainwestowanych środków. Crowdfunding nieruchomościowy jak każda inna metoda finansowania wiąże się z ryzykiem zarówno dla inwestora jak i dewelopera.1 - Opracowanie własne D. T. Dziuby na podstawie danych Massolution dla lat 2012-2016
2 - D.T. Dziuba, Segment rynkowy crowdfundingu nieruchomości, Warszawa 2018 r. s. 44.